AYAKTA ATEŞLENME VE AYAKTA YANMA

Ayakta ateşlenme ve yanma hissi günümüzde birçok insanin karsilastigi yaygin bir sorundur. Bu rahatsizlik çogu insan için önemli bir sorun teskil etmez. Ancak bazi kisilerde ise hayat kalitesini ileri derecede bozar. Çünkü böyle birisinde ayakta ateslenme o kadar rahatsiz edicidir ki, uykuya dalmaya engel olabilir. Bu durum nedeniyle kiside devamli yorgunluk ve halsizlik hissedilmesine sebep olur. Bununla birlikte bazen de seker hastaligi gibi önemli bir rahatsizligin ön belirtisi olabilir. Ayakta ateslenme veya yanma hissine kadinlar daha yatkindir.

Bu rahatsızlık kimlerde gelişir?
Bu rahatsizligin gelistigi birçok kiside belirgin bir sebep yoktur. Genellikle izole bir yakinmadir ve ilave bir hastalik eslik etmez. Bazen B vitamini eksikligi sebeplerden birisidir. Yine de günümüzde bu rahatsizligi olan kisinin beslenmesi normaldir ve kan tetkiklerinde vitamin düzeyleri normal sinirlarda çikar.

Ayakta ateşlenme ve yanma hissi sinirlerde mekanik bir sikisma sonucu da gelisebilir. Ayakta sinir çevresindeki doku büyümeleri, travma, kirik, burkulma sinirleri mekanik olarak sikistirir. Sonuçta yanma veya ateslenme hissi meydana gelir. Fazla kilo yüzünden ayaklara asiri yüklenme veya rahatsiz ayakkabi kullanimi da bir neden olabilir. Asiri alkol alanlarda bu rahatsizlik daha siktir. Bunun disinda seker hastaligi da sebepler arasinda gösterilmistir. Ayakta mantar hastaligi bu rahatsizligin bir sebebi olabilir.

Muhtemelen ayakta ateslenme ve ayakta yanma sikayetinde psikolojik sorunlar en sik sebeptir. Bu yüzden böyle yakinmasi olan birisi öncelikle ruhsal yönden incelenmelidir. Sikintili, çabuk sinirlenen, ayrintici birisinde bu belirtiye daha fazla rastlanir. Aile içi sorunlar, isle ilgili problemler, maddi sikintilar sonrasi yogun duygulanim baslatici neden olabilir. Çocukluk çagindaki olumsuz anilar beyinde kayitli halde durur. Bugünkü hayatta benzer anilarin tekrar yasanmasi bu tür rahatsizliklarda en önemli baslatici sebep olabilir. Çünkü beyin bu anilardaki ve bugün yasanan olaylardaki duyguyu saglikli bir sekilde islemleyemez.

Klinik belirtileri nelerdir?
Genellikle temel olarak ayakta bir ateslenme hissi ve yanma görülür. Uyusma veya agirlik duyulmasi ilave olabilir. Uyusma karincalanma ya da igne batar tarzda olabilir. Ayaklar sicaga, dokunmaya ve terlemeye karsi hassastir. Bazi kiside yakinmalar asiri siddetlidir ve agriya sebep olabilir. Daha nadiren bacakta güçsüzlük ve kramp olabilir. Çogunlukla geceleri siddetlenmekle gündüzleri ise yakinmalar azalmaktadir. Özellikle sicak yaz günlerinde sikayetler daha fazla artar. Aksam evde bos kalindiginda, televizyon izlerken veya en önemlisi yataga yatildiginda ayaktaki ateslenme artar. Yattigi zaman sürekli ayagi sogutmak için pozisyon degistirme, yorganin soguk yerlerini arama ve ayagini yorganin içine sokamama olabilir.
Yanma genellikle ayak tabani ile sinirli olmakla birlikte bazen ayak bilegi veya baldir bölgesinde de görülebilir. siddetli durumda ise ateslenme ve yanma sirt bölgesine kadar yayilabilir. Belirtilerin gece kötülesmesi, gündüz ise iyilesme egiliminde olmasi çarpici bir özelliktir. Bazen bu rahatsizligi olan kisi bu garip hissi anlatabilmekte zorlanir. Hissettiklerini tam olarak tanimlayamaz ve kendisini ekstra kötü hisseder. 

Tedavisi nasil yapilabilir?
Ayakta yanma ve ateşlenme olan birisinin tedavisi nedene bagli olarak yapilir. Öncelikle hastaya bunun tehlikeli bir durum olmadigi anlatilir. Özellikle ayakkabi ayagin hava almasina müsaade eden bir maddeden yapilmis olmali ve rahat ayakkabi tercih edilmelidir. Ayaklarin isiya maruz kalmasina sebep olan faaliyetler yapilmamalidir. Çorap seçiminde teri emecek tarzda pamuklu olanlar tercih edilmelidir. Banyo veya ayaklar yikandiktan sonra iyi kurulanmalidir. Çok asiri soguk olmayan suda 15 dakika ayaklari bekletmek geçici bir rahatlama saglar. Ayaklari yüksek tutup dinlendirmek ise yine kismen iyi gelebilir. Gün içinde ayakta geçirilen zamani azaltmak, ayaklari uzatarak dinlendirmek yararlidir.

Bu rahatsizlik daha çok psikolojik bir sorun sonrasi tetiklendigi için tedavide asil olarak bu durum göz önüne alinmalidir. Öncelikle rahatsizligin ne zaman basladigi, hangi durumlarda arttigi, hangi durumlarda azaldigi tespit edilir. Burada yasanilan duygularin çocukluk çagi anilari ile iliskisi fark ettirilir. Tedavide psikoterapi uygulamalari en fazla yarar saglayan iyilestirici yöntemdir.