Ayak Hastalıkları

Ayak hastaliklari, ayaklar vücudun yükünü tasiyan topuk bölgesi, orta ayak ve ön ayak bölümünden olusan bir organimizdir. Vücutta amortisör görevi gören, dizayniyla yükü esit derecede ve dengeli olarak dagitan ayaklarin sagligi sadece kendisi için degil, vücudun tamami ve komsu organlar için oldukça önemlidir. Ayak hastaliklari konusunda yeteri kadar bilgi sahibi olunmali, tedavileri için zaman kaybedilmemelidir. Ayakta olusan hastaliklar yerlesim yerine ve nedenlerine göre gruplara ayrilabilir.

Yerleşim yerine göre ayak hastaliklari nelerdir?

Ayak arka bölümü (topuk) hastalıkları
•Plantar fasiit: Yasli, obez kisilerde travmalardan ve uzun süreli ayakta kalmaktan dolayi olusur. İltihabi bir reaksiyondur.
•Subkalkaneal topuk ağrı sendromu: Bu rahatsizlik topuk agrisi sendromu olarak bilinir. Topuk kemiginin altindaki yag yastiginda olan dejenerasyon ve kemigi saran zarin iltihaplanmasindan kaynaklanir. Yayilim göstermeden bölgesel bir agriyla yasanir.
•Ağrılı topuk yağ dokusu: Topuk bölgesinde iç yan tarafta olusan agirilardir. İstirahat ve tedaviyle rahatlama saglanir.
•Topuk diken: Topuk bölgesinin rahatsizliklarindan biridir. Topuk dikeninde orta kismi delik keçe ya da sünger kullanimi, fizik tedavi, lokal enjeksiyonlar ve cerrahi yöntemler kullanilarak tedavi edilebilir.
•Yüzeysel asil bursiti: Bu yastikçik iltihabi reaksiyonudur. Bunlar uygun olmayan ayakkabilarin giyilmesi nedeniyle olusur. İstirahat ve tedaviyle basincin kaldirilmasi rahatsizligi tedavi edebilir.
•Asil tendiniti: Topuk arkasinda bulunan insandaki en kuvvetli ve kalin kirisin iltihaplanmasidir. İstirahat, fizik tedavi ve ilaç kullanimi fayda saglar.

Ayak orta bölümü hastalıkları

•Medial ark zorlanması: Ayaklarin dogustan ya da sonradan olusan nedenlerle normal yüksekligini kaybetmesidir.
•Lisfrank eklem instabilitesi: Ayakta tarak kemikleri ve orta bölüm arasinda baglarla korunan eklemin zarar gördügü bir rahatsizliktir.
•Posterior tibial tendon yetersizliği: Ayak kavisini yukariya kaldirmaya yardimi olan tendonlarin bunu yapamamasidir. Özellikle 50 yasindan sonra etkili olan bir rahatsizliktir.

Ayak ön bölümü hastalıkları

•Metatarsalji: Ayagin plantar yüzünde metatars kemiklerin baslarinda olusan agrilardir. Ayak tarak kemikleri arasinda bulunan sinir sikismalari nedeniyle ayakta agrilar meydana gelmektedir.
•Baş parmak ve küçük parmaklarin deformiteleri: Ayaklarda küçük ve bas parmakta disa dogru bükülmeyle meydana gelen deformasyonlardir. Özellikle yüksek topuklu ayakkabi giyen kadinlarda görülür. İlk parmakta iç yüzeyde çikintiyla birlikte iltihabi reaksiyon ve bag dokusunda kalinlasma olusur. Hastalara bir yama ile disariya balon yapilmis ayakkabilar giymesi önerilir. Sivri burunlu ayakkabilardan ve yüksek topuklulardan kaçinmak gerekir. İlerleyen dönemde cerrahi yöntemlere basvurularak tedavi edilir. Eklemlerde doku yikimi yapan bir rahatsizliktir.

 

Nedenlerine göre ayak hastalıkları nelerdir?

Deformaliteler

•Pes planus: (Düz tabanlik) Ayakta açilarin degismesiyle tabanda yere degen arkin çökük olmasi halidir. Bu durum dogustan veya sonradan kazanilmis olabilir. Bu sorunu olan kisilerde uzun süre ayakta kaldiklarinda yorgunluk, gerginlik ve agri etkileri olur. Topukta nasirlasma etkisi yapar. Muayenede ayak yere bastirildiginda rahatlikla gözlenebilir.
•Pes kavus: Çukur ayak, pençe ayak, yayvan ayak olarak ta bilinir. Ayagin uzunlamasina arkinin normalden yüksek olmasidir. Nedeni tam olarak bilinmese bile nörolojik hastaliklarla birlikte görülebilir. Topukta fazla basi oldugundan, dokuda enflamasyon olusur. Tarak kemiklerinin düsüklügü baglarin zayiflamasina, tarak kemiklerinin ayrilmasina neden olur.
•Ayak parmakları deformaliteleri

Travmaya bağlı olan hastalıklar

•Ayakta Kırıklar: Bu sorun özellikle ayak tarak kemiklerinde olusmaktadir. Travmalar, darbeler ayaklarda kiriklarin baslica sebebidir.
•Kronik ayak zorlanmasi: Özellikle ayak bileginde olusan burkulmalar, bilekte yer alan baglarin zarar görmesine neden olmaktadir.

Sistemik İnflamatuar hastalıklar

•Romatoid artrit: Eklemlerde iltihapli sekilde gelisme gösteren romatizmal bir hastaliktir.
•Seronegatif spondilartritler: Eklemlerde enflamasyon ile birlikte seyreden bir rahatsizliktir.

Damarsal (Vasküler) bozukluklar

•Tromboanjitis abliterans: Burger hastaligi olarak bilinir. Atardamarin iltihaplanmasi ve bunun sonucunda tikanmasiyla yasanir. Sigara içenlerde daha fazla görülmektedir.
•Reynaud hastaligi: Soguktan dolayi kan damarlarinin etkilendigi bir hastaliktir. Elleri etkiledigi gibi ayaklari da etkileyebiliyor.

Nörolojik (Sinir sistemi ile ilgili) hastalıklar

•Tuzak nöropatileri: Sinir hücreleri üzerinde olusan agrilardir.

Metabolik hastalıklar

•Gut hastalığı: Ayakta bas parmak basta olmak üzere diger bölümlerinde de etkili olabilen bir rahatsizliktir. Beslenme, genetik yatkinlik, üratin vücuttan atilamamasi gibi etkenler hastaligin yasanmasina sebep olur.
•Diyabetik nöropati: Vücutta kan sekerinin yükselmesi nedeniyle diger organlar gibi ayaklara da zarar vermektedir. Bacaga giden kan miktari azaldigindan, ayaklar bundan zarar görmektedir. Bu durumda sinirler hasar görmekte, ayak tabaninda his kaybi olusmaktadir.